ปัญหาคาใจ “แก้ตาสองชั้น”อย่างไรดี?
สมัยนี้ใครที่อยากมีดวงตาสวย กลมโต ดูสดใส เป็นธรรมชาติ คงเลือกทำตาสองชั้นเป็นตัวเลือกแรกๆ แต่วิธีนี้ไม่ใช่เพียงทำให้ดวงตาดูสวยตามความปรารถนาของเราเท่านั้น แต่ยังสามารถแก้ปัญหาอื่นๆ ได้ด้วย เช่น หนังตาตก ตาปรือ ตาชั้นเดียว ฯลฯ แต่ใครว่าทำตาสองชั้นจบแล้วจบกัน เพราะบางคนต้องเจอกับปัญหาตามมาทีหลัง เช่น คนที่มีภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง เมื่อไปทำตาสองชั้นแล้วอาจเกิดปัญหาที่ต้องแก้ไข เป็นต้น
“หมอยุ้ย” พญ.ณัฏฐ์ธยาน์ สินประเสริฐกูล
จักษุแพทย์เฉพาะทางรอบดวงตา Occuloplastic surgeon จาก จาเรมคลินิก
ทำไมต้องทำศัลยกรรมแก้ไขตาสองชั้น?
เหตุผลว่าทำไมต้องแก้ไขตาสองชั้น…คงเป็นเรื่องที่หลายคนขมวดคิ้วเพราะความสงสัยไปตามๆ กัน การทำตาสองชั้นแล้วต้องแก้ มีอยู่หลายสาเหตุค่ะ อาจจะพลาดเพราะการประเมินรูปตาไม่เป๊ะ ออกแบบชั้นตาไม่สมดุล หรือแพทย์เจ้าของเคสยังไม่ชำนาญเทคนิคการผ่าตัดเพื่อศัลยกรรมดวงตา ฯลฯ ทำให้ได้ตาสองชั้นที่ไม่สวยดั่งใจ หรือทำมาแล้วเกิดปัญหาตามหลัง
ใครบ้างที่ควรแก้ตาสองชั้น สังเกตตัวเองยังไงว่าทำตาพลาด?
ปัญหาหลังทำตาสองชั้นมาแล้วพลาดมีหลายแบบ คนไข้จะสังเกตอาการของตัวเองได้อย่างง่ายๆ เลยก็คือ
- ดวงตาไม่สดใส ถึงแม้ว่าชั้นตาจะเป็นตาสองชั้นแล้ว แต่ขอบตาบนยังคงตกลงมาปิดตาดำอยู่มาก
- อาการตาปรือ บางรายมีปัญหาลืมตาได้ไม่สุด ลืมตาแล้วรั้งตา ดวงตาดูไม่สดใส
- หากเป็นมากอาจมีอาการปวดกระบอกตาและปวดศีรษะร่วมด้วย ตาสองข้างไม่เท่ากัน หรือถ้าสังเกตดูแล้วมีอาการผิดปกติอย่างอื่น ก็ควรรีบมาให้หมอตรวจดูก่อนค่ะ
การผ่าตัดแก้ไขตาสองชั้น ต้องรอนานแค่ไหน เตรียมตัวอย่างไร?
คนไข้ที่มีปัญหาหลังทำตาสองชั้น จะสามารถแก้ไขด้วยการผ่าตัดใหม่อีกครั้งหลังจากการผ่าตัดครั้งแรก 3-6 เดือนขึ้นไปนะคะ เพราะต้องรอให้เนื้อเยื่อภายในดวงตาจากการผ่าตัดในครั้งแรกหายดีก่อนค่ะ ซึ่งการเตรียมตัวก่อนมาผ่าตัดแก้ไขตาสองชั้น ได้แก่
- งดยาหรือวิตามิน โดยเฉพาะยาที่ลดการแข็งตัวของเลือด จำพวกยาแอสไพริน อย่างน้อย 2 สัปดาห์ก่อนการผ่าตัด
- ก่อนผ่าตัดต้องล้างหน้าให้สะอาด งดการแต่งหน้าหรือทาครีม
- หลังผ่าตัดไม่ควรขับรถเอง ควรมีบุคคลมาเป็นเพื่อนเพื่อรอรับกลับ
รวมปัญหาที่พบบ่อยหลังทำตาสองชั้นและวิธีผ่าตัดแก้ไข
การทำศัลยกรรมตามาแล้วประสบปัญหาต่างๆ มากมายหลายสาเหตุ ซึ่งนอกจากจะทำให้เกิดความไม่สวยงามหรือทำให้ขาดความมั่นใจแล้ว การแก้ไขยังเป็นเรื่องที่ทำได้ยากกว่าการทำศัลยกรรมตาในครั้งแรก ลองไปดูกันว่าปัญหาหลังการศัลยกรรมตาสองชั้นนั้นมีอะไรบ้าง และมีวิธีแก้ไขอย่างไร
1. ชั้นตาใหญ่ ตาลึก
ชั้นตาที่หนาและลึกเกินไป (High Crease) จากการตัดไขมันในตาออกมากเกินไป หรือลงชั้นที่สูงเกินไป จนทำให้ชั้นตาดูมีความโค้งสูงขึ้นไปมากจนผิดธรรมชาติ จะทำให้ดวงตาเกิดความไม่สวยงาม ใบหน้าดูแก่กว่าวัย แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะแก้ไขด้วยการผ่าตัดเลาะพังผืดเก่าออกแล้วปรับชั้นตาใหม่ให้เล็กลง
2. ตาปรือ
ปัญหานี้ส่วนใหญ่เกิดจากคนไข้ที่มีปัญหา “กล้ามเนื้อตาอ่อนแรง” (Ptosis) แล้วไปทำตาสองชั้นปกติทั่วไป ซึ่งการทำตาสองชั้นไม่ได้ช่วยแก้ปัญหากล้ามเนื้อตาอ่อนแรง จึงเกิดภาวะตาปรือ ขอบตาบนตกลงมาปิดตาดำ ตาไม่สดใส ดูเหมือนคนง่วงนอนตลอดเวลา แม้ว่าจะมีชั้นตาก็ไม่ช่วยให้ดวงตาดูสดใสขึ้น แพทย์จะแก้ไขด้วยการผ่าตัดปรับกล้ามเนื้อตา (Levetor Advancement) เย็บซ่อมแซมกล้ามเนื้อตาให้กลับมาแข็งแรงขึ้น
3. ชั้นตาหลายชั้น
ชั้นตาเป็นหลายชั้น เกิดจากกรณีที่คนไข้ไปทำตาสองชั้น แต่มีปัญหากล้ามเนื้อตาอ่อนแรง ภาวะเบ้าตาลึก หรือมีไขมันในตาน้อยอยู่แล้ว จึงทำให้เกิดปัญหาตาหลายชั้นหลังการทำตาขึ้นได้ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะต้องออกแบบชั้นตาที่สวยงามและเหมาะสมให้กับคนไข้ที่สุด รวมถึงต้องแก้ไขปัญหาดวงตาอย่างถูกวิธีก่อนทำการกำหนดชั้นตาขึ้นใหม่
4. ชั้นตาไม่เท่ากัน
ชั้นตาที่ไม่เท่ากัน อาจเกิดจากการทำตาสองชั้นที่ผิดพลาด การตัดตกแต่งหนังตาไม่เท่ากัน หรือมีภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงซ่อนเร้น ทำให้เกิดอาการชั้นตาทั้งสองข้างไม่เท่ากันอย่างเห็นได้ชัด ข้างหนึ่งเล็ก ข้างหนึ่งใหญ่ แพทย์ต้องแก้ไขด้วยวิธีผ่าตัดปรับชั้นตาใหม่และปรับกล้ามเนื้อตาให้เท่ากัน
5. ชั้นตาหลุด
ส่วนใหญ่ปัญหานี้มักเกิดกับผู้ที่ไปทำตาสองชั้นแบบการเย็บ 3 จุด เพราะชั้นตาจะหลุดได้ง่าย ส่วนผู้ที่ไปทำตาสองชั้นแล้วชั้นตาหลุดอาจเกิดจากการเย็บชั้นตาที่ไม่ดีพอ ต้องแก้ไขด้วยการตรวจอย่างละเอียดก่อนเย็บชั้นตาใหม่ ว่ามีภาวะอื่นๆ แทรกด้วยหรือไม่
6. หนังตาหย่อนคล้อย
สาเหตุนี้มักเกิดขึ้นกับผู้สูงวัยที่เคยทำตาสองชั้นมาก่อน แล้วพออายุเพิ่มมากขึ้นหนังตาก็เกิดความหย่อนคล้อยลงมา การแก้ไขทำได้โดยผ่าตัดเก็บหนังตาที่หย่อนคล้อยออกแล้วกำหนดชั้นตาใหม่
Q&A เคสแก้ตาสองชั้นที่ Jarem Clinic
ปัญหาตาสองชั้นไม่สวยหลังผ่าตัดนั้นสามารถแก้ได้ ซึ่งความยากง่ายเป็นไปตามกรณี แล้วแต่เคสไป ต่อไปนี้เป็นคำถามเกี่ยวกับ “เคสแก้ตาสองชั้น” ที่พบบ่อยที่สุดค่ะ
Q : เคสแก้ตาสองชั้นแบบไหน พบบ่อยที่สุด?
A : ส่วนใหญ่เคสแก้ไขที่พบมักจะเกิดจากปัญหา “กล้ามเนื้อตาอ่อนแรง” มากที่สุด โดยคนไข้มักจะไม่รู้ว่าตัวเองมีภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงมาก่อน แล้วไปทำตาสองชั้น เพราะคิดว่าการทำตาสองชั้นจะช่วยแก้ไขปัญหาได้ ตรงนี้ก็เหมือนเราแก้ไขปัญหาไม่ถูกจุด เพราะการทำตาสองชั้นไม่ได้ยุ่งเกี่ยวกับชั้นกล้ามเนื้อตา เป็นแค่การกำหนดชั้นตาขึ้นมาใหม่ ซึ่งหลังทำตาสองชั้นไปแล้วอาการกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงก็ยังคงอยู่ ส่งผลให้เกิดอาการตาปรือ หนังตาตก ลืมตาได้ไม่สุด ใบหน้าดูเหนื่อยล้า หรือดูเหมือนคนง่วงนอนตลอดเวลาทั้งที่เราไม่ได้ง่วงนอน
Q : ตัวอย่างเคสแก้ไขตาสองชั้นที่พบ
A : ตัวอย่าง คนไข้เคสนี้มาพบหมอหลังจากทำตาสองชั้นมาแล้ว 3 ครั้งค่ะ มาแก้ตากับหมอครั้งนี้เป็นครั้งที่ 4 มาด้วยอาการตาปรือ เบ้าตาลึก ชั้นตาหนา ไม่มีรอยพับของชั้นตา และลืมตาได้ไม่สุด อาการทั้งหมดนี้เกิดจากคนไข้มีภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงโดยไม่รู้ตัว แล้วไปทำตาสองชั้นปกติทั่วไป ซึ่งส่งผลให้คนไข้อยู่ในภาวะจิตตก ขาดความมั่นใจ ไม่กล้าออกไปพบปะผู้คน ต้องสวมแว่นกันแดดตลอดเวลา หลังจากที่หมอแก้ไขกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงแล้วอาการดีขึ้น คนไข้สามารถกลับมาใช้ชีวิตตามปกติได้อย่างมั่นใจค่ะ
Q : หากมีปัญหาแล้วไม่แก้ไข จะส่งผลต่อสุขภาพร่างกายอย่างไร?
A : หากทำตาสองชั้นมาแล้วพลาด ปล่อยทิ้งไว้นานๆ ไม่แก้ไข อาจส่งผลกระทบต่อการมองเห็นได้ เช่น มองภาพได้ไม่ชัด มองภาพไม่ถนัด คนไข้มักจะติดการเลิกคิ้วโดยไม่รู้ตัว เมื่อเลิกคิ้วนานๆ ก็จะเกิดริ้วรอยเหี่ยวย่นที่บริเวณหน้าผากได้ หรือบางรายก็ติดการหรี่ตา การเอียงคอ เพื่อช่วยในการมองภาพให้ชัดเจนมากขึ้น ปัญหาเหล่านี้ส่งผลต่อสุขภาพแล้วยังส่งผลต่อบุคลิกภาพด้วย ควรมาตรวจวินิจฉัยเพื่อรับการแก้ไขแต่เนิ่นๆ อย่าปล่อยทิ้งไว้ เพราะจะทำให้การแก้ไขยากมากขึ้นไปอีกค่ะ
Q : เทคนิคแก้ตาสองชั้นที่จาเรมคลินิก
A : ที่จาเรมคลินิกจะพิจารณาตามอาการของคนไข้ การแก้ไขต้องอาศัยความชำนาญและความละเอียดอ่อน และมีการวิเคราะห์แบบเป็นรายๆ ไป หากคนไข้มีภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงร่วมด้วยก็จะต้องทำการผ่าตัดปรับกล้ามเนื้อตา เย็บซ่อมแซมกล้ามเนื้อตา แล้วกำหนดชั้นตาใหม่ หรือหากมีปัญหาไขมันในตาน้อย ก็ต้องทำการย้ายไขมันในตา เพื่อเติมเต็มให้ดวงตากลับมาสวยงามตามเดิม ทางที่ดีควรเข้าไปรับคำปรึกษาก่อนทำศัลยกรรมตาค่ะ
Q&A วิธีดูแลตัวเองหลังแก้ไขตาสองชั้น
วิธีการดูแลตัวเองหลังแก้ไขตาสองชั้นนั้น คล้ายๆ กับการดูแลตัวเองหลังผ่าตัดศัลยกรรมตาทั่วไปเลยค่ะ อย่างแรกเลย คือ ต้องเช็กลิสต์ทำตามคำแนะนำที่แพทย์สั่งให้ครบ เพราะถ้าหากดูแลไม่ดี อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนตามมาได้
Q : ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้หลังแก้ตาสองชั้น?
A : การผ่าตัดแก้ไขตาสองชั้น อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้เช่นเดียวกับการทำศัลยกรรมทั่วไป ซึ่งขึ้นอยู่กับความชำนาญของแพทย์และการดูแลตัวเองของคนไข้ด้วยนะคะ สิ่งที่คนไข้อาจพบเจอหลังการผ่าตัด ได้แก่ รอยเขียวช้ำ บวม แดง แผลอักเสบ ติดเชื้อ แผลปริ รวมถึงอาการหลับตาได้ไม่สนิทในระยะแรกๆ อาการเหล่านี้มักเกิดขึ้นในช่วง 1-2 สัปดาห์แรกหลังการผ่าตัด หากคนไข้ดูแลตัวเองอย่างเคร่งครัดตามที่หมอสั่ง ทั้งเรื่องความสะอาดของแผล เรื่องอาหารการกิน การประคบ การกินยาและทายาที่ช่วยลดรอยแผลเป็นก็จะสามารถช่วยลดอาการแทรกซ้อนต่างๆ ลงไปได้เยอะเลยค่ะ
Q : หากแก้ตาสองชั้นไปแล้ว สามารถกลับมามีปัญหาเหมือนเดิมได้อีกหรือไม่?
A : หลังจากที่ได้รับการแก้ไขตาสองชั้นไปแล้ว คนไข้อาจเกิดความกังวลว่าชั้นตาจะกลับมามีปัญหาเหมือนเดิมได้อีกหรือไม่ สิ่งสำคัญเลยนั้นขึ้นอยู่กับวิธีการผ่าตัดของแพทย์ หากรักษาอย่างเหมาะสมถูกวิธีและตรงจุดก็จะทำให้ชั้นตาสวยสดใสอยู่ได้เป็นเวลานาน และขึ้นอยู่กับการดูแลตัวเองตัวเองของคนไข้ด้วย นอกจากนี้ก็ขึ้นอยู่กับปัจจัยทางกายภาพด้วยนะคะ คือ สภาพของหนังตาที่มีการเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา ด้วยอายุที่เพิ่มมากขึ้นของคนไข้ ผิวหนังและเปลือกตาก็ย่อมที่จะหย่อนคล้อยลงไปตามอายุนั่นเองค่ะ
หมอยุ้ย จาเรมคลินิก
แม้การทำตาสองชั้นมาพลาดแล้วจะมีวิธีแก้ไขและรักษาให้ดีขึ้นได้ แต่สิ่งที่ไม่ควรลืมเลยก็คือ ก่อนทำศัลยกรรมทุกครั้ง ควรศึกษาหาข้อมูลอย่างละเอียดถี่ถ้วนเสมอ เช่น เลือกคลินิกที่ผ่านการรับรองมาตรฐาน และแพทย์ที่น่าเชื่อถือ รวมถึงเตรียมตัวก่อนผ่าตัดและดูแลตัวเองอย่างดีตามคำแนะนำของคุณหมอ หากใครกำลังมีปัญหาทำตาสองชั้นมาแล้วพลาด หรือไม่แน่ใจ ลองเข้าไปรับคำปรึกษากับหมอยุ้ยได้ค่ะ ที่จาเรมคลินิก